TRADYCJA HANDLU

Tradycja handlu, z czasem standetniałego, jar­marcznego, przetrwała do naszego stulecia. Pełne sklepy i magazyny były też przynętą dla rabusiów, skłaniały do wzmożenia sił obronnych. Przez lat bo­daj czterysta gród warowny Warszawa ze zmiennym szczęściem chronił życie i mienie swych obywateli. Służyły temu podwójny mur i głęboka fosa, mosty na łańcuchach zwodzone, kilkanaście baszt, cztery podwójne bramy na noc zamykane, moc furtek wi­docznych i ukrytych, przeznaczonych do komunika­cji, dla dostaw żywności i amunicji w razie oblęże­nia. Z czasem zaniechano zamykania bram na noc i od­noszenia kluczy do burmistrza. Zniknęły z kolei sa­me bramy, mury zaś stały się uroczym anachroniz­mem. Udoskonalenie rzemiosła wojennego przekształ­ciło oblicze miasta, a następnie i psychikę ludzi.